Pierwsze na świecie randomizowane badanie kontrolowane (RCT) czasu spędzanego przez małe dzieci przed ekranem pokazuje, że ograniczenie czasu spędzanego przed ekranem na godzinę przed snem poprawia jakośćsnu małych dzieci.

Korzystanie z ekranu przez małe dzieci

Powszechnie wiadomo, że zła jakość snu we wczesnym dzieciństwie wiąże się z negatywnymi skutkami, takimi jak problemy zdrowotne, trudności rozwojowe i problemy behawioralne. Finansowane przez Nuffield Foundation badanie „Bedtime Boost” jest pierwszym RCT wspierającym wytyczne pediatryczne dotyczące ograniczenia czasu spędzanego przez małe dzieci przed ekranem przed snem. Naukowcy z University of Bath, University of the Arts London (UAL), Birkbeck, Queen Mary University of London i King’s College London rekrutowali rodziny z dziećmi w wieku od 16 do 30 miesięcy z całego Londynu.

Spośród nich 105 rodzin, które już korzystały z ekranów z dzieckiem przed snem, zostało losowo przydzielonych do interwencji – rodzice zostali poproszeni o wyeliminowanie czasu przed ekranem na godzinę przed snem, a zamiast tego pudełko na dobranoc z czynnościami niezwiązanymi z ekranem (np. kojąca zabawa, czytanie lub puzzle) przez okres siedmiu tygodni – lub warunki kontrolne z odpowiednimi czynnościami, ale bez wzmianki o czasie przed ekranem. Sen maluchów był rejestrowany przed i po interwencji za pomocą przenośnego czujnika ruchu.

Rodzice w grupie interwencyjnej byli w stanie skutecznie ograniczyć czas spędzany przez dzieci przed ekranem przed snem, a jakość snu maluchów poprawiła się, z bardziej efektywnym snem nocnym i mniejszą liczbą nocnych przebudzeń. Profesor Rachael Bedford, która kierowała badaniami na Uniwersytecie w Bath, a obecnie jest szefową Queen Mary Child Development Lab i współprowadzącą projekt, powiedziała: „Ściśle współpracowaliśmy z rodzicami i praktykami wczesnych lat, aby zapewnić, że interwencja Bedtime Boost była tania i łatwa do wdrożenia. Wyniki sugerują, że badanie było wysoce wykonalne dla rodziców, a wszystkie rodziny objęte interwencją ukończyły badanie. Potrzebne są jednak dalsze badania, aby zrozumieć, w jaki sposób zmiana sposobu, w jaki rodziny korzystają z mediów ekranowych, może wpłynąć na te efekty.

Według prowadzącego badanie profesora Tima Smitha z UAL Creative Computing Institute, wcześniejsze badania korelacyjne wykazały, że im więcej czasu maluchy spędzają przed ekranami, tym gorzej śpią. Nie było jednak możliwe ustalenie, czy korzystanie z ekranu powodowało problemy ze snem, czy odwrotnie. Badanie Bedtime Boost dostarcza pierwszych wstępnych dowodów na to, że wyeliminowanie korzystania z ekranów z rutyny przed snem małych dzieci może prowadzić do lepszego snu. Konieczne są dalsze prace w celu powtórzenia tych efektów w większej liczbie rodzin.

Czas przed ekranem i wstrząs mózgu

Ale czy czas spędzony przed ekranem może mieć również pozytywny wpływ na dzieci? Wcześniejsze badania wykazały, że czas spędzany przed ekranem może spowolnić powrót dzieci do zdrowia po wstrząśnieniu mózgu, ale nowe badania przeprowadzone przez UBC i University of Calgary sugerują, że zakaz spędzania czasu przed ekranem nie jest odpowiedzią. Naukowcy zbadali powiązania między samodzielnie zgłaszanym czasem spędzanym przed ekranem u ponad 700 dzieci w wieku od 8 do 16 lat w ciągu pierwszych 7 do 10 dni po urazie a objawami zgłaszanymi przez nie i ich opiekunów w ciągu następnych sześciu miesięcy. Dzieci, u których objawy wstrząśnienia mózgu ustąpiły najszybciej, spędzały umiarkowaną ilość czasu przed ekranem. „Nazwaliśmy tę grupę „Złotowłosą”, ponieważ wydaje się, że zbyt mało lub zbyt dużo czasu spędzanego przed ekranem nie jest idealnym rozwiązaniem dla powrotu do zdrowia po wstrząśnieniu mózgu” – powiedziała dr Molly Cairncross, adiunkt na Uniwersytecie Simona Frasera, która przeprowadziła badanie jako pracownik podoktorski wraz z profesorem nadzwyczajnym dr Noah Silverbergiem na wydziale psychologii UBC. Wyniki pokazują, że powszechne zalecenie unikania smartfonów, komputerów i telewizorów w jak największym stopniu może nie być najlepsze dla dzieci”.

Badanie było częścią większego projektu badania wstrząsów mózgu o nazwie Advancing Concussion Assessment in Pediatrics (A-CAP), prowadzonego przez profesora psychologii dr Keitha Yeatesa z University of Calgary i finansowanego przez Canadian Institutes of Health Research. Dane pochodziły od uczestników w wieku od 8 do 16 lat, którzy doznali wstrząsu mózgu lub urazu ortopedycznego, takiego jak skręcenie kostki lub złamanie ręki i byli leczeni w jednym z pięciu oddziałów ratunkowych w Kanadzie. Celem włączenia dzieci z urazami ortopedycznymi było porównanie ich powrotu do zdrowia z grupą, która doznała wstrząśnienia mózgu.

Pacjenci w grupie z wstrząsem mózgu mieli ogólnie stosunkowo gorsze objawy niż ich odpowiednicy z urazami ortopedycznymi, ale w grupie z wstrząsem mózgu nie była to po prostu kwestia pogorszenia objawów wraz ze wzrostem czasu spędzanego przed ekranem. Nawet dzieci z minimalnym czasem spędzanym przed ekranem wracały do zdrowia wolniej. Dzieci używają smartfonów i komputerów do utrzymywania kontaktu z rówieśnikami. Całkowite unikanie tych ekranów może zatem prowadzić do poczucia izolacji, samotności i braku wsparcia społecznego. Według naukowców czynniki te mają negatywny wpływ na zdrowie psychiczne dzieci, co może opóźniać powrót do zdrowia.

Badanie UBC/Calgary różniło się od innego badania tym, że śledziło czas spędzany przed ekranem i powrót do zdrowia w dłuższym okresie czasu. Wcześniejsze badanie wykazało, że czas spędzony przed ekranem spowolnił powrót do zdrowia, ale mierzyło tylko korzystanie z ekranu przez pierwsze 48 godzin i objawy tylko przez 10 dni. Dłuższe ramy czasowe doprowadziły do kolejnego interesującego odkrycia. Czas spędzony przed ekranem we wczesnej fazie powrotu do zdrowia miał niewielki wpływ na długoterminowe wyniki zdrowotne. Po 30 dniach dzieci, które doznały wstrząśnienia mózgu lub innych rodzajów urazów, zgłaszały podobne objawy niezależnie od wczesnego korzystania z ekranu. Naukowcy odkryli również, że czas spędzony przed ekranem miał mniejszy wpływ na objawy niż inne czynniki, takie jak płeć pacjenta, wiek, nawyki związane ze snem, aktywność fizyczna lub istniejące wcześniej objawy. Ostatecznie wyniki sugerują, że ogólne ograniczenia czasu spędzanego przed ekranem dla dzieci i młodzieży z wstrząsem mózgu mogą nie być pomocne. Zamiast tego naukowcy sugerują przyjęcie takiego samego podejścia, jak w przypadku innych działań, a mianowicie umiaru. Jeśli objawy ponownie się nasilą, czas spędzany przed ekranem zawsze można ograniczyć.